Risk markerləri bunda mühüm rol oynaya bilər. Bunlar, xəstəliyi inkişaf etdirən xəstələrdə qeyri-adi yüksək və ya qeyri-adi dərəcədə az miqdarda aşkar edilən Alzheimer xəstəliyi ilə əlaqəli maddələrdir.
İsveçdəki Lund Universiteti və Skåne Universiteti Xəstəxanası ilə əlaqəli dosent Oskar Hansson iki belə risk markerini müəyyən edib. O, bunları xəstəxananın yaddaş klinikasına müraciət edən və "yüngül koqnitiv pozğunluq" - yaşlarına görə normaldan daha zəif yaddaş göstərən şəxslər üzərində sınaqdan keçirib.
Sınaq edilən 160 subyektdən 33 faizində beş il ərzində Alzheimer xəstəliyi inkişaf edib. Yüzdə 16-sı demansın digər formalarını inkişaf etdirdi, qalan yarısı isə "yüngül unutqanlıq" səviyyəsində qaldı. Risk markerləri daha sonra Alzheimerdən əziyyət çəkənlərlə risk altında olmayanlar arasında kifayət qədər aydın fərq qoydu.
""müsbət əlaqə" yüzdə 71 idi ki, bu da xəstəliyə kimin yoluxacağını dəqiq proqnozlaşdırmaq üçün kifayət deyil. Digər tərəfdən "mənfi əlaqə" yüzdə 94 idi, bu o deməkdir ki, Çox güman ki, kimin xəstəliyə tutulmayacağını təxmin etmək mümkündür "dedi Oskar Hansson.
Risk markerləri olmayanların yaddaşı zəif olsa da, Alzheimer xəstəliyinə tutulma riski yüksək deyil. Onlara bu ümidverici xəbər verilə bilər və müntəzəm Alzheimer müayinəsi üçün geri qayıtmaq məcburiyyətində deyillər.
Risk markerləri olmayan şəxslər də yeni Alzheimer dərmanlarının gələcək bütün klinik tədqiqatlarından çıxarıla bilər.
"Tədqiqatlar əvvəldən düzgün xəstə qrupunda aparılırsa, daha sadə və düzgün olur, yəni.e. həqiqətən Alzheimer xəstəliyi üçün risk zonasında olanlar. Risk altında olmayan xəstələri də bura daxil etməmək daha etikdir. Onların dərmandan qazanacaqları heç nə yoxdur, lakin dərman yan təsirlərə səbəb olarsa itirəcəkləri bir şey ola bilər "dedi Oskar Hansson.
Biomarkerlər onurğanın aşağı hissəsinə daxil edilmiş iynə vasitəsilə onurğa mayesindən çıxarılır. Bu, daha geniş və xoşagəlməz bir prosedur olan sümük iliyi testi ilə eyni deyil.
Alzheimer xəstəliyinə yoluxma halları bütün dünyada sürətlə artır. İsveçdə hazırda təxminən 120 000 xəstə var, lakin əhalinin qocalmasına uyğun olaraq bu sayının artacağı gözlənilir. Xəstələr çox qayğıya ehtiyac duyduğundan, Alzheimer və demansın digər formalarının cəmiyyətə ürək-damar xəstəlikləri, xərçəng və insult kimi baha başa gələcəyi təxmin edilir.
